Erik Schuurmans, beleidsmedewerker bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en lid van het programmateam, neemt ons mee in de nut en noodzaak van de Vervolg Pre-Verkenning.
Terug naar het begin
"Om te begrijpen wat de Vervolg Pre-Verkenning inhoudt, moeten we even terug naar het begin", vertelt Erik. "Vanuit het ministerie én vanuit de regio zien we drie grote mobiliteitsopgaven in en rondom Utrecht. De eerste heeft te maken met Utrecht Centraal. Een belangrijk knooppunt in het Nederlandse OV-netwerk. De laatste jaren hebben we veel geïnvesteerd in het station. Maar als je wat verder vooruit kijkt, zie je dat er meer nodig is om te voorkomen dat het station over tien jaar niet voldoende is uitgerust voor de verwachte toename van trein-, bus en tramreizigers. Een andere opgave ligt rondom Utrecht Science Park. Een economische hotspot die we alle ruimte willen geven om te groeien. Maar hoe faciliteer je de toenemende vervoerstroom van studenten, werknemers en bezoekers, die nu nog vaak via Utrecht Centraal verloopt? Als derde opgave blijft Utrecht zelf ook groeien. Er ontstaan volop nieuwe woon- en werklocaties die ook bereikbaar moeten zijn. De nieuwe Merwedekanaalzone is daar een belangrijk voorbeeld van."
De pre-verkenning
"Kortom, genoeg reden om te onderzoeken hoe we deze knelpunten kunnen oplossen, en dan nog het liefst voordat ze ontstaan. Daarom zijn we in 2018 met een pre-verkenning gestart, een eerste onderzoek naar kansrijke oplossingsrichtingen voor de drie opgaven. We focusten ons daarbij op maatregelen op het gebied van openbaar vervoer en fiets, die tussen 2025 en 2030 gerealiseerd kunnen zijn. Een deel daarvan bleek na afronding van de pre-verkenning al voor 2025 gerealiseerd te kunnen worden. Dat zijn de zogenaamde no regret-maatregelen geworden, een ander programmaonderdeel van U Ned.”
Onderzochte maatregelen
Uit het onderzoek kwam naast no regret-maatregelen ook een aantal grotere maatregelen, die kansrijk lijken. "We onderzoeken de effecten van een aantal mogelijkheden. De eerste is het verhogen van de snelheid van de tramverbinding tussen IJsselstein, Nieuwegein en Utrecht. Daarnaast kijken we naar het doortrekken van de Uithoflijn die later dit jaar tussen Utrecht Centraal en Utrecht Science Park gaat rijden. Wat gebeurt er als je het tracé doortrekt naar Zeist? Ontlast je Utrecht Centraal daarmee doordat mensen uit Zeist een directe verbinding hebben naar het Science Park? Ook kijken we naar Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV). Een mogelijkheid is namelijk om een nieuwe, hoogwaardige verbinding tussen Leidsche Rijn en Utrecht Science park aan te leggen, via de knooppunten Westraven en station Lunetten. Als laatste onderzoeken we de verdere ontwikkeling van station Lunetten-Koningsweg. Dat is een uitbreiding van het huidige station om ook treinen te kunnen laten stoppen die van en naar de richting Bunnik en Driebergen-Zeist gaan. Met daarbij de mogelijkheid om ook intercity's te kunnen ontvangen. In hoeverre verlicht dat de druk op Utrecht Centraal?”
Knoop doorhakken
Het onderzoek Vervolg Pre-Verkenning zal in oktober worden afgerond. Hoe ziet de volgende stap er uit? "Alle maatregelen worden doorgerekend op effectiviteit en kosten. Afzonderlijk, maar ook in allerlei wisselende combinaties. Je kunt je voorstellen dat de positieve effecten veel groter zijn als je maatregelen neemt die elkaar logisch aanvullen. Zodra deze resultaten beschikbaar zijn, bespreken we deze met alle betrokken bestuurders van regionale overheden en het Rijk. Uiteindelijk nemen de bestuurders de besluiten op basis van de voorliggende beslisinformatie. Ik wacht het met grote belangstelling af!”